پس از توسعهٔ یک سایت یا وب اپلیکیشن، اینکه سعی کنیم محصولمان به اصطلاح Bug-free باشد یک باید است چرا که وجود باگ در محصول نهایی نه تنها باعث رقم خوردن تجربهٔ کاربری بدی برای کاربران میشود، بلکه به برند شخصی شما به عنوان یک دولوپر نیز ضربه میزند که در همین راستا در این پست به بررسی چکلیستی میپردازیم که با دنبال کردن آن قادر خواهیم شد که تا حد ممکن باگهای وب اپلیکیشن خود را یافته و آنها را مرتفع سازیم اما پیش از پرداخت به این نکات، جهت آشنایی با مفهوم و تاریخچهٔ باگ، میتوانید به مقالهٔ Grace Murray Hopper: کسی که برای اولین بار اصطلاح Bug را باب کرد! مراجعه نمایید.
چنانچه بخواهیم وب اپلیکیشنی داشته باشیم که عاری از هر نوع باگی باشد، ابتدا به ساکن نیاز است تا با انواع و اقسام باگها در صنعت توسعهٔ نرمافزار آشنا شویم که برای این منظور میتوانید به مقالهٔ درآمدی بر انوع باگها در صنعت توسعهٔ نرمافزار مراجعه نمایید.
یکی از الزامات تولید نرم افزاری با کیفیت، وجود فرایندی مشخص و دقیق برای گزارش نمودن خطا ها و باگ های نرم افزار به "تیم توسعه" می باشد. با تهیه گزارش های دقیق و موثر از باگ ها می توان مطمئن شد خطایی از دید هیچ کس پنهان نمی ماند و به فراموشی سپرده نمی شود. همچنین یک گزارش خوب به تیم توسعه کمک می کند تا بتوانند با بازتولید و مشاهده خطا، درصدد رفع ایراد های موجود در نرم افزار برآیند.
در صورتی که خطایی با دقتِ کافی گزارش نشود، برنامه نویس ها از آنجایی که نمی توانند خطا را بازتولید نمایند و یا اینکه نرم افزار در سیستم آن ها به درستی اجرا می شود، احتمالا خطا را نادیده خواهند گرفت و ضعف موجود در نرم افزار همچنان باقی خواهد ماند.
به طور اساسی، هدف گزارش باگ این است که برنامهنویس عملکرد نادرست برنامه را جلوی خود ببیند. میتوانید شخصاً باگها را به برنامهنویسان نشان دهید، یا دستورالعملی بنویسید که با دنبال کردن آن برنامه دچار اشکال شود. اگر برنامه دچار اشکال شود، برنامهنویسان اطلاعات بیشتری جمع آوری میکنند تا بفهمند که علت بروز اشکال در کجاست. اگر برنامه برای آنها دچار اشکال نشود، از شما خواهند خواست تا اطلاعات بیشتری برای آنها جمع آوری کنید.
در گزارش باگها سعی کنید حقایق را شفاف بیان کنید «من داشتم با کامپیوتر کار میکردم و این باگ اتفاق افتاد» و فرضیههایتان را جدا از آنها مطرح نمایید «من فکر میکنم مشکل از اینجا باشد». میتوانید فرضیهای ارائه نکنید ولی حقایق را از قلم نیاندازید.
وقتی باگی را گزارش میکنید، میخواهید که آن باگ برطرف (fix) شود. دلیلی بر فحش دادن به برنامهنویس یا لجبازی کردن نیست: ممکن است اشکال از طرف او باشد و این مشکل شماست، و ممکن است حق داشته باشید که از دست او عصبانی شوید، ولی باگ وقتی برطرف میشود که شما اطلاعات کافی و مورد نیاز را در اختیار برنامهنویس قرار دهید.
اگر پیام خطایی میبینید آن را شفاف و دقیق به برنامهنویس بگویید. پیامهای خطا مهم هستند! در این مرحله برنامهنویس سعی نمیکند مشکل را حل کند، سعی میکند که آن را بیابد. او باید بداند که چه اشکالی بوجود آمده و پیامهای خطا بهترین تلاش کامپیوتر برای بیان این موضوع هستند. اگر راه بهتری برای نگهداشتن پیامهای خطا ندارید، آنها را روی کاغذی یادداشت کنید. گزارش اینکه برنامه پیام خطایی میدهد بدون نوشتن آن پیام خطا بیارزش است.
شفاف نوشتن در گزارش باگ ضروری است. اگر برنامهنویس نفهمد که شما چه میگویید، احتمالاً مثل این است که شما اصلا چیزی نگفتهاید.
دقیق باشید. اگر فرآیندی به دو طریق قابل انجام است بیان کنید که از کدام روش آن را انجام دادید. «من بارگذاری کردم» میتواند «روی دکمهی بارگذاری کلیک کردم» یا «من کلیدهای ALT+L را زدم» تصور شود. پس بگویید کدامیک را انجام دادهاید. گاه این موضوع اهمیت دارد.
آنچه نوشتهاید بخوانید. گزارش باگ را برای خودتان بخوانید و ببینید که از نظر خودتان شفاف است. اگر لیست اعمالی که باعث بروز باگ میشوند نوشتهاید، خودتان یکبار آنها را دنبال کنید و ببینید که چیزی را از قلم نیانداخته باشید.
تبلیغات درون متنی/
اگر تمایل دارید برای شرکت خود اقدام به طراحی سایت کنید پیشنهاد می کنم ابتدا مقالات مربوط به تفاوت طراحی سایت شرکتی و طراحی سایت فروشگاهی را مطالعه کنید. من به شما پیشنهاد می کنم خدمات طراحی سایت پیام آوا را برای این کار نگاه کنید. شرکت پیام آوا بهترین و با کیفیت ترین خدمات طراحی سایت را در قالب طراحی سایت ارزان و مقرون به صرفه به شما ارائه می کند.
تبلیغات درون متنی
مهمترین روش هایی که در گزارش باگ استفاده می شود:
تست موبایلفرندلی بودن وبسایت
نیاز به توضیح نیست که درصد قابلتوجهی از کاربران اینترنت از دستگاههای موبایل برای وبگردی استفاده میکنند و همین مسئله لزوم بهینهسازی سایت برای دستگاههای هوشمندی همچون موبایل و تبلت را دوچندان میسازد. در واقع، وبسایت شما میباید کاملاً واکنشگرا (ریسپانسیو) باشد تا کاربران چنین دیوایسهایی بتوانند به سادگی از سایتتان استفاده کنند. نکاتی که در این ارتباط اهمیت دارند عبارتند از:
– اطمینان حاصل کنید که کاربر تحت هیچ عنوان با Horizontal Scrolling مواجه نخواهد شد.
– فونتها، دکمهها و … باید کاملاً خوانا و کاربرپسند باشند.
– در صورت امکان، باید دیوایسهایی با سیستمعاملهای مختلف در دسترس داشت تا به صورت واقعی سایت را روی آنها تست کرد.
تست وبسایت در مرورگرهای مختلف
گرچه امروزه گوگل کروم و فایرفاکس سهم بازار قابلتوجهی از استفاده از مرورگرها را به خود اختصاص دادهاند، اما در عین حال کاربرانی هستند به دلایل مختلفی تمایل به استفاده از این برندها نداشته و از رقبایی همچون اُپرا، سافاری، اِج و غیره استفاده میکنند و اینجا است که حصول اطمینان از درست بالا آمدن سایت روی انواع و اقسام مرورگرها ضروری است.
تست دسترسیپذیری وبسایت
W3C یکسری دستورالعمل عرضه کرده است که وب دولوپرها میباید قبل از عرضهٔ سایت آنها را در توسعهٔ محصول دخیل نمایند. به طور خلاصه، این دستورالعملها حاکی از آنند که هر نوع سایتی میباید برای همهٔ کاربران بهخصوص آنهایی که ناتوانی جسمی دارند قابلاستفاده باشد. برخی از نکاتی که در این ارتباط میباید مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:
– سایت باید در دستگاههای Screen Reader به خوبی کار کند.
– سایت باید صرفاً با استفاده از کیبورد قابلاستفاده باشد.
– در محتواهایی همچون تصاویر حتماً باید از کَپشن استفاده نمود.
پیش از این در یکی از اپیزودهای رادیو فولاستک در خصوص اهمیت دسترسیپذیری وب پادکستی تهیه شده است که اگر علاقمند به این موضوع هستید، میتوانید به لینک اردلان نقشینه: برنامهنویس ارشد شرکت Critical Mass، کارآفرین و دانشجوی حقوق مهاجرت مراجعه نمایید.
تست امنیتی وبسایت
سایتهایی که امکان ثبتنام و لاگین در آنها برای کاربران فراهم شده است، با دیتای کاربران سرورکار خواهند داشت و همین مسئله اهمیت Bug-free بودن آنها را دوچندان میسازد که خود مقولهٔ بسیار گستردهای است. مؤسسهای به نامOpen Web Application Security Project یا به اختصار OWASP حاوی مقالات آموزشی و ترفندهایی است که علاقمندان به امنیت وب میتوانند به صورت رایگان از آن استفاده نمایند.
تست وب اپلیکیشن از بُعد پرفورمنس
جدای از کلیهٔ مباحث فوق، یک وب اپلیکیشن موفق میباید از نقطهنظر پرفورمنس (راندمان) نیز عملکرد مناسبی داشته باشد و جالب است بدانیم که Performance Bugs یکی از بدترین انواع باگهای برنامهنویسی هستند! در این رابطه، پیروی کردن از نکاتی همچون قرار دادن سایت زیر بار (استرس) زیاد تا ببینیم در شرایط غیرعادی چه عملکردی دارا است و همچنین تست کردن سایت در شبکههای ضعیف تا ببینیم کاربرانی با اینترنت ضعیف چگونه سایت را خواهند دید الزامی است که در همین راستا و برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به مقالات زیر مراجعه نمایید:
– Cost of Downtime: درآمدی بر هزینههای از دسترس خارج شدن کسبوکارهای آنلاین
– Chaos Engineering چیست؟
– Chaos Monkey: ابزاری اپنسورس جهت تست نرمافزار
در ارتباط با مقولهٔ پرفورمنس، لازم به یادآوری است که موتورهای جستجویی همچون گوگل، بینگ و … نیز سایتها را از این بُعد رتبهبندی میکنند و به طور مثال سرعت بارگزاری وبسایت ارتباطی مستقیمی با نتایج سئو دارا است.
تست Beta از طریق کاربران واقعی
با توجه به اینکه کاربران واقعی جنبههایی از سایت را میبینند که به دلایل مختلفی از دید توسعهدهندگاناش پنهان ماندهاند، تست بتا توسط ایشان گامی ضروری به منظور حصول اطمینان از نبود باگهای آزاردهنده است.
سخن پایانی
بازاریابی و تبلیغات به رکن اساسی جامعه امروز ما تبدیل شده است. سئو و بهینه سازی سایت برای موتورهای جست و جو و همچنین تبلیغات گوگل ادوردز از جمله مهمترین روش ها برای بیشتر دیده شدن سایت شما به حساب می آید. شرکت پیام آوا خدمات طراحی سایت تهران و سئو را با مناسب ترین قیمت به شما ارائه می دهد.
- ۹۸/۰۹/۲۵